الإمامُ الصّادقُ عليه السلام : لِيَكُن طَلَبُكَ المَعيشَةَ فَوقَ كَسبِ المُضَيِّعِ ، دُونَ طَلَبِ الحَريصِ الراضِي بالدنيا المُطمَئنِّ إلَيها ، و لكنْ أنزِلْ نفسَكَ مِن ذلكَ بمَنزِلَةِ المُنصِفِ المُتَعَفِّفِ تَرفَعُ نفسَكَ عن مَنزِلَةِ الواهِي الضَّعيفِ و تَكتَسِبُ ما لا بُدَّ للمُؤمنِ مِنهُ .
امام صادق عليه السلام : طلب تو در كسب معيشت بالاتر از كسى باشد كه كسب معيشت را فرو گذاشته و پايين تر از طلب شخص حريصى كه به دنيا خشنود و دل بسته است؛ بلكه ميانه رو و خويشتندار باش و از سستى و تنبلى دورى كن و براى كسب آنچه [از روزى كه] مؤمن را گريزى از آن نيست، تلاش كن .
الإمامُ الصّادقُ عليه السلام ـ لَمّا سَألَهُ محمّدُ بنُ مسلمٍ عن قولِ اللّه ِ عزّ و جلّ : «و مَنْ يَتَّقِ اللّه َ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجا * و يَرْزُقْهُ مِنْ حَيثُ لا يَحْتَسِبُ» .
؟ ـ : في دُنياهُ .
امام صادق عليه السلام ـ در پاسخ به سؤال محمّد بن مسلم از آيه «و هركه از خدا پروا كند ، خداوند برايش راه برون شدن قرار دهد و از جايى كه گمانش را ندارد، روزى اش دهد» ـ فرمود : در همين دنيا .
عنه عليه السلام ـ في قولهِ تعالى : «و مَنْ يَتَّقِ اللّه َ يَجعَلْ لَهُ مَخْرَجا * و يَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لا يَحتَسِبُ» ـ : هَؤلاءِ قَومٌ مِن شيعتِنا ضُعَفاءُ لَيسَ عِندَهُم ما يَتَحَمَّلُونَ بهِ إلَينا فَيَسمَعُونَ حَديثَنا ، و يَقتَبِسُونَ مِن عِلمِنا ، فَيَرحَلُ قَومٌ فَوقَهُم و يُنفِقُونَ أموالَهُم ، و يُتعِبُونَ أبدانَهُم ، حتّى يَدخُلُوا علَينا فَيَسمَعُوا حَديثَنا فَيَنقُلُوهُ إلَيهِم ، فَيَعِيهِ هؤلاءِ و تُضِيّعُهُ هؤلاءِ ، فَاُولئكَ الذينَ يَجعَلُ اللّه ُ عَزَّ ذِكرُهُ لَهُم مَخرَجا و يَرزُقُهُم مِن حَيثُ لا يَحتَسِبُونَ .
امام صادق عليه السلام ـ درباره آيه «و هركه از خدا پروا كند براى او راه برون شدن قرار دهد و از جايى كه گمانش را ندارد ، روزى اش دهد» ـ فرمود : اينان گروهى از شيعيان ناتوان و تهيدست ما هستند كه نمى توانند نزد ما بيايند و سخنان و احاديث ما را بشنوند و از دانش ما بهره مند شوند . لذا گروهى كه وضع مالى شان از آنها بهتر است، بار سفر بر مى بندند و پول خود را خرج مى كنند و رنج و خستگى سفر را متحمل مى شوند تا آن كه نزد ما مى آيند و گفته ها و احاديث ما را مى شنوند و بر مى گردند و براى آنها (شيعيان تهيدست) بازگو مى كنند و اينان احاديث ما را مى فهمند و آنان نمى فهمند و تباه مى كنند . اين گروه همان كسانى هستند كه خداوند عزّ و جلّ آنها را از تنگنا خارج مى سازد و روزيشان را از جايى كه گمانش را هم نمى برند ، مى رساند .
عنه عليه السلام ـ في قولِهِ تعالى : «و يَرْزُقْهُ مِن
حَيْثُ لا يَحْتَسِبُ» ـ : أي يُبارِكُ لَهُ فيما آتاهُ .
امام صادق عليه السلام ـ درباره آيه «و او را از جايى كه گمانش را نمى برد روزى مى دهد» ـ فرمود : يعنى، به آنچه كه عطايش فرموده است، بركت مى بخشد .
عنه عليه السلام : أبَى اللّه ُ عزّ و جلّ إلاّ أن يَجعَلَ أرزاقَ المؤمنينَ مِن حيثُ لا يَحتَسِبُونَ .
امام صادق عليه السلام : خداوند عزّ و جلّ جز اين نخواسته است كه روزى هاى مؤمنان را از جايى رساند كه گمانش را هم نمى برند .
عنه عليه السلام : إنّ اللّه َ عزّ و جلّ جَعَلَ أرزاقَ المؤمنينَ مِن حيثُ لا يَحتَسِبُونَ ، و ذلكَ أنَّ العَبدَ إذا لَم يَعرِفْ وَجهَ رِزقِهِ كَثُرَ دُعاؤهُ .
امام صادق عليه السلام : خداوند عزّ و جلّ روزى مؤمنان را از جايى مى رساند كه فكرش را هم نمى كنند ؛ علّتش هم اين است كه وقتى مؤمن نداند روزى اش از كجا خواهد رسيد، زياد دعا مى كند .
امام صادق عليه السلام : هركه غم روزى خود را بخورد ، برايش يك گناه محسوب شود .
الإمامُ الصّادقُ عليه السلام : إذا استَبطَأتَ الرِّزقَ فَأكثِرْ مِن الاستِغفارِ فإنّ اللّه َ عزّ و جلّ قالَ في كتابِهِ: « استَغفِرُوا رَبَّكُم إِنّهُ كانَ غَفّارا * يُرْسِلِ السَّماءَ علَيكُم مِدْرارا * و يُمْدِدْكُم بأَمْوالٍ و بَنِينَ » .
يعني فِي الدنيا «و يَجْعَلْ لَكُم جَنّاتٍ» .
يعني في الآخِرَةِ .
امام صادق عليه السلام : هر گاه در روزى ات تأخير و تنگى ديدى، زياد استغفار كن ؛ زيرا خداوند عزّ و جلّ در كتاب خود فرموده است : «از پروردگارتان آمرزش بخواهيد كه او بسيار آمرزنده است ، تا از آسمان برايتان پى در پى باران فرستد . و شما را به اموال و فرزندان مدد كند» يعنى، در دنيا . «و براى شما بوستانهايى قرار دهد» يعنى، در آخرت .
الإمامُ الصّادقُ عليه السلام : إنّ اللّه َ قَسَّمَ الأرزاقَ بينَ عِبادِهِ و أفضَلَ فَضلاً كَبيرا لَم يُقَسِّمْهُ بينَ أحدٍ ، قالَ اللّه ُ: «و اسْألُوا اللّه َ مِنْ فَضْلِهِ » .
.
امام صادق عليه السلام : خداوند روزى ها را ميان بندگان خود تقسيم كرد و مقدار فراوانى را زياد آورد كه ميان هيچ كس تقسيم نكرد . خداوند فرموده است : «و از خدا زيادى اش را بخواهيد» .
الإمامُ الصّادقُ عليه السلام : مَن رَضِـيَ مِنَ اللّه ِ باليَسيرِ مِنَ المَعاشِ ، رَضِيَ اللّه ُ مِنهُ باليَسيرِ مِنَ العَمَلِ .
امام صادق عليه السلام : هركه به اندك روزىِ خدا رضايت دهد ، خداوند نيز به اندك عملِ او رضايت دهد .