جنگ بدر كوچك جنگ احزاب و بنى قريظه

امام باقر عليه السلام ـ درباره آيه «مى گويد مال فراوانى را تباه كردم» ـ فرمود : منظور عمرو بن عبدودّ است كه على بن ابى طالب در روز خندق پذيرفتن اسلام را به او پيشنهاد كرد و او گفت : پس آن همه مالى كه در راه مبارزه با شما خرج كردم چه مى شود؟ او براى مبارزه با راه خدا مالى را خرج كرده بود. در اين هنگام على عليه السلام او را كشت.

امام صادق عليه السلام : هنگامى كه پيامبر خدا صلى الله عليه و آله خندق را مى كند مسلمانان به مانعى برخوردند. پيامبر خدا صلى الله عليه و آله كلنگ را از دست امير المؤمنين يا از دست سلمان گرفت و ضربه اى بر آن فرود آورد كه سه تكّه شد. در اين هنگام پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود : خداوند با اين ضربه من گنجهاى كسرى و قيصر را برايم گشود. يكى از افراد به رفيقش گفت : وعده گنجهاى كسرى و قيصر را به ما مى دهد، در حالى كه هيچ يك از ما [از بيم دشمن ]قادر نيست براى قضاى حاجت بيرون رود!

كنز العمّال ـ به نقل از براء بن عازب ـ : هنگامى كه پيامبر خدا صلى الله عليه و آله به ما دستور حفر خندق را داد، در قسمتى از خندق به سنگ بسيار بزرگ و سختى برخورديم كه تيشه ها در آن كارگر نبود. به پيامبر خدا صلى الله عليه و آله اطلاع داديم و پيامبر صلى الله عليه و آله آمد و چون سنگ را ديد، لباسش را بركند و كلنگ را گرفت و فرمود : به نام خدا. و آن گاه ضربه اى زد كه يك سوم تخته سنگ شكست و گفت : اللّه اكبر، كليدهاى شام به من داده شد، به خدا قسم كه هم اينك كاخهاى سرخ آن را مى بينم! سپس ضربه دوم را زد و يك سوم ديگر تخته سنگ شكسته شد و گفت : اللّه اكبر، كليدهاى ايران به من داده شد. به خدا سوگند كه كاخهاى سفيد مداين را مى بينم! آن گاه ضربه سوم را فرود آورد و گفت : به نام خدا. در اين هنگام باقيمانده سنگ شكست و گفت : اللّه اكبر، كليدهاى يمن به من داده شد، به خدا سوگند هم اينك از همين جا دروازه هاى صنعا را مى بينم.

كنز العمّال ـ به نقل از ابىّ بن عباس بن سهل از پدر خود از جدّش ـ : در روز خندق با پيامبر خدا صلى الله عليه و آله بوديم كه آن حضرت تيشه را گرفت و ضربه اى زد كه به سنگى برخورد و صدا كرد. پيامبر خدا صلى الله عليه و آله خنديد. عرض شد : اى پيامبر خدا! از چه مى خنديد؟ فرمود : از مردمى خنده ام گرفت كه بسته در بند از خاور زمين آورده و با زور به سوى بهشت كشانده مى شوند !

صحيح مسلم : در جنگ احزاب پيامبر خدا صلى الله عليه و آله به همراه ما خاك مى كشيد و در حالى كه گرد و غبار سفيدى شكم آن حضرت را پوشانده بود، مى گفت :
به خدا سوگند اگر تو نبودى ما هدايت نمى شديم
و زكات نمى داديم و نماز نمى خوانديم.
پس بر ما آرامش فرو فرست
همانا آنان (مشركان) از ما سر پيچيدند.
براء مى گويد : گاهى هم مى فرمود :
همانا اين جماعت از ما سرپيچى كردند
آن گاه كه خواهان فتنه و گمراهى شدند ما امتناع كرديم
حضرت اين اشعار را با صداى بلند مى خواند.

كنز العمّال : چون خداوند احزاب را درهم شكست و پيامبر صلى الله عليه و آله به خانه اش برگشت و شروع به شستن سر و صورت خود كرد، جبرئيل نزد آن حضرت آمد و گفت : خدا از تو درگذرد، سلاح به زمين گذاشته اى در حالى كه فرشتگان آسمان هنوز آن را به زمين نگذاشته اند؟ در محل دژ بنى قريظه نزد ما بيا. پس، پيامبر خدا صلى الله عليه و آله جار زد و كنار دژ به آنان پيوست.