عنه عليه السلام : فَأفِقْ أيُّها السامِعُ مِن سَكرَتِكَ ، و استَيقِظْ مِن غَفلَتِكَ ، و اختَصِرْ مِن عَجَلَتِكَ ، و أنعِمِ الفِكرَ فيما جاءَكَ على لِسانِ النبيِّ الاُمِّيِّ صلى الله عليه و آله مِمّا لا بُدَّ مِنهُ و لا مَحِيصَ عَنهُ .
امام على عليه السلام : پس ، اى شنونده! از مستى خود به هوش آى و از خواب غفلتت بيدار شو و از شتابت بكاه و درباره آنچه به زبان پيامبر امّى صلى الله عليه و آله به تو گفته شده و چاره و گريزى از آن نيست ، به دقّت بينديش .
الإمامُ عليٌّ عليه السلام : مَعاشِرَ الناسِ (المُسلمينَ)، اِتَّقُوا اللّه َ ، فَكَم مِن مُؤَمِّلٍ ما لا يَبلُغُهُ ، و بانٍ ما لا يَسكُنُهُ ، و جامعٍ ما سَوفَ يَترُكُهُ .
امام على عليه السلام : اى مردم (مسلمانان)! از خدا بترسيد ؛ زيرا بسا كسى كه آرزويى دارد و به آن نمى رسد و بنايى مى سازد و در آن سكونت نمى كند و مالى گرد مى آورد و بزودى آن را رها مى كند [مى رود] .
عنه عليه السلام : مِنَ العَناءِ أنَّ المَرءَ يَجمَعُ ما لا يَأكُلُ و يَبنِي ما لا يَسكُنُ ، ثُمّ يَخرُجُ إلى اللّه ِ تعالى لا مالاً حَمَلَ ، و لا بِناءً نَقَلَ ! .
امام على عليه السلام : يكى از رنجها اين است كه انسان چيزى را فراهم آورد كه نمى خورد و بنايى بسازد كه در آن سكونت نمى كند و سپس به جانب خداوند متعال مى رود در حالى كه نه مالى با خود مى برد و نه ساختمانى منتقل مى كند!
المحاسن عَن سُليمانَ بنِ أبي شيخٍ يَرفَعُهُ : مَرَّ أميرُ المُؤمِنينَ عليه السلام بِبابِ رَجُلٍ قَد بَناهُ مِن آجُرٍّ ، فقالَ : لِمَن هذا البابُ ؟ قيلَ : لِمَغرورٍ
الفُلانِيِّ ، ثُمّ مَرَّ ببابٍ آخَرَ قد بَناهُ صاحِبُهُ بِالآجُرِّ، قالَ : هذا مَغرورٌ آخَرُ .
المحاسن به نقل از سليمان بن أبى شيخ ، كه سند حديث را به معصوم عليه السلام رسانده است : امام على عليه السلام از كنار خانه مردى گذشت كه آن را از آجر ساخته بود . پرسيد : اين خانه از كيست؟ عرض شد : از فلان فريب خورده [ى دنيا] ؛ بعد از كنار خانه ديگرى گذشت كه صاحب آن نيز آن را از آجر ساخته بود . فرمود : اين هم يك فريب خورده ديگر .
عنه عليه السلام ـ في أوّلِ خُطبَةٍ خَطَبَها في خِلافَتِهِ ـ : إنَّ اللّه َ داوى هذه الاُمَّةَ بِدَواءَينِ : السَّوطِ و السَّيفِ ، لا هَوادَةَ عِندَ الإمامِ فيهِما .
امام على عليه السلام ـ در اولين خطبه اى كه بعد از خلافتش ايراد كرد ـ فرمود : خداوند اين امّت را [ در جايى كه برهان و موعظه اثر ندارد ] با دو دارو درمان كرد : تازيانه و شمشير ، رهبر در اين دو، نرمش به خرج نمى دهد .
الإمامُ عليٌّ عليه السلام : لقد ضَمَمتُ إلَيَّ سلاحَ رسولِ اللّه ِ صلى الله عليه و آله فَوَجَدتُ في قائمِ سَيفِهِ مُعَلَّقَةً فيها ثلاثةُ أحرُفٍ : صِلْ مَن قَطَعَكَ ، و أحسِنْ إلى مَن أساءَ إلَيكَ ، و قُلِ الحَقَّ و لَو على نَفسِكَ .
امام على عليه السلام : اسلحه رسول خدا را برداشتم ، ديدم به قبضه شمشير آن حضرت سه جمله آويخته است : به كسى كه از تو بُريده است بپيوند ؛ به كسى كه به تو بدى كرده است خوبى كن، و حق را بگو هر چند به زيان خودت باشد .
الإمامُ عليٌّ عليه السلام : صاحِبُ السُّلطانِ كَراكِبِ الأسَدِ ، يُغبَطُ بمَوقِعِهِ ، و هُو أعلَمُ
بِمَوضِعِهِ .
امام على عليه السلام : ملازم سلطان ، همچون كسى است كه بر شير سوار باشد ؛ مردم به موقعيت او غبطه مى خورند، در حالى كه خودش بهتر مى داند در چه وضعيتى [خطرناك ]قرار دارد .