الإمامُ عليٌّ عليه السلام : الشَّكُّ على أربَعِ شُعَبٍ : على التَّمارِي ، و الهَولِ ، و التَّرَدُّدِ ، و الاستِسلامِ ، فَمَن جَعَلَ المِراءَ دَيدَنا لَم يُصبِحْ لَيلُهُ ، و مَن هالَهُ ما بَينَ يَدَيهَ نَكَصَ على عَقِبَيهِ ، و مَن تَرَدَّدَ في الرَّيبِ وَطِئَتهُ سَنابِكُ الشَّياطينِ ، و مَنِ استَسلَمَ لِهَلَكَةِ الدُّنيا و الآخِرَةِ هَلَكَ فيهِما .
امام على عليه السلام : شك چهار شاخه دارد : جدال كردن ، ترس ، سرگردانى، و تن دادن . كسى كه جدال كردن را عادت خويش گرداند ، شب او صبح نشود ، و كسى كه از آنچه رو يا رويش هست ، بترسد به عقب برگردد، و كسى كه در [عالم ]ترديد و تشويش سرگردان ماند پايمال سُمهاى شياطين شود، و كسى كه به هلاكت دنيا و آخرت تن دهد در هر دو سراى هلاك گردد .
الإمامُ عليٌّ عليه السلام ـ إذ قالَ لَهُ رَجُلٌ : إنّي قد شَكَكتُ في كتابِ اللّه ِ المُنزَلِ ـ : ثَكَلَتكَ اُمُّكَ! و كيفَ شَكَكتَ في كتابِ اللّه ِ المُنزَلِ؟! ··· إنّ كِتابَ اللّه ِ لَيُصَدِّقُ بَعضُهُ بَعضا و لا يُكَذِّبُ بَعضُهُ بَعضا وَ لكِنَّكَ لَم تُرزَقْ عَقلاً تَنتَفِعُ بِهِ··· .
امام على عليه السلام ـ به مردى كه عرض كرد : من در كتابى كه خداوند فرو فرستاده دچار شكّ شده ام ـ فرمود : مادرت به عزايت نِشيند ! چگونه در كتاب فرو فرستاده خداوند شكّ كرده اى؟! . . . همانا كتاب خدا برخى از آن برخى ديگرش را تصديق مى كند و هيچ قسمتى از آن، قسمت ديگرش را تكذيب نمى كند ، امّا به تو عقلى روزى نشده كه از آن بهره گيرى . . . .
امام على عليه السلام : در شكيبايى آدمى . . . همين بس كه كمتر شكايت كند .
الإمامُ عليٌّ عليه السلام : مَن شَكَا الحاجَةَ إلى مُؤمنٍ
فكأنّهُ شَكاها إلَى اللّه ِ ، و مَن شَكاها إلى كافِرٍ فكأنّما شَكا اللّه َ .
امام على عليه السلام : هركه از نياز (مشكل) خود نزد مؤمنى شِكوه كند، گويى از آن، نزد خدا شِكوه كرده است و هركه از آن نزد كافرى شكوه كند، گويى از خدا شكوه كرده است .
عنه عليه السلام : إذا ضاقَ المسلمُ فلا يَشكُوَنَّ رَبَّهُ عَزَّ و جلَّ ، و لْيَشكُ إلى رَبِّهِ الذي بِيَدِهِ مَقالِيدُ الاُمورِ و تَدبِيرُها .
امام على عليه السلام : هر گاه مسلمان در تنگنا و سختى افتد ، هرگز نبايد از پروردگار عزّ و جلّ خود شكايت كند ، بلكه بايد به درگاه پروردگار خويش، كه زمام و تدبير امور به دست اوست ، شكايت برد .
امام على عليه السلام : شكايت خود را نزد كسى بَر كه بر رفعِ نياز تو توانا باشد .
عنه عليه السلام : اللّه َ اللّه َ أن تَشكُوا إلى مَن لا يُشْكِي شَجوَكُم ، و لا يَنقُضُ بِرَأيِهِ ما قد اُبرِمَ لَكُم .
امام على عليه السلام : زنهار! زنهار! از اين كه پيش كسى درد دل كنيد كه اندوه و مشكل شما را بر طرف نمى كند و با انديشه خود گره از كارتان نمى گشايد .
امام على عليه السلام : به خدا شكايت مى برم از جماعتى كه نادان مى زيَند و گمراه مى ميرند .
عنه عليه السلام ـ مِن دعائهِ إذا لَقِيَ العَدُوَّ مُحارِبا ـ : اللّهُمَّ إنّا نَشكُو إلَيكَ غَيبَةَ نَبِيِّنا ، و كَثرَةَ عَدُوِّنا ، و تَشَتُّتَ أهوائنا .
امام على عليه السلام ـ از دعاى آن حضرت به هنگام رو به رو شدن با دشمن در ميدان جنگ ـ : بار خدايا! به تو شكايت مى بريم از فقدان پيامبرمان و فراوانى دشمنمان و پراكندگى خواستهايمان .
امام على عليه السلام : عدالت ، روح شهادت دادن است.