«هر جاندارى، چشنده [طعم] مرگ است. و همانا روز رستاخيز پاداش هايتان به طور كامل به شما داده مى شود. پس هر كه را از آتش به دور دارند و در بهشت در آورند، قطعاً كامياب شده است و زندگى دنيا جز مايه فريب نيست».
الإمامُ الصّادقُ عليه السلام ـ في قولهِ تعالى: «قُلْ إنّ المَوتَ الّذي تَفِرّونَ مِنهُ فإنّهُ مُلاقِيكُم ...» ـ : تَعُدُّ السِّنينَ ، ثُمّ تَعُدُّ الشُّهورَ، ثُمّ تَعُدُّ الأيّامَ ، ثُمّ تَعُدُّ السّاعاتِ ، ثُمّ تَعُدُّ النّفَسَ «فإذا جاءَ أجَلُهُمْ لا يَسْتَأخِرونَ ساعَةً ولا يَسْتَقدِمونَ» .
امام صادق عليه السلام ـ درباره آيه «بگو : آن مرگى كه از آن مى گريزيد، قطعاً به سر وقت شما مى آيد...» ـ فرمود : سال ها را مى شمرى، بعد ماه ها را مى شمرى، بعد روزها را مى شمرى، سپس ساعت ها را مى شمرى و آن گاه نَفَس ها را مى شمرى «پس، چون اجلشان فرا رسد نه [مى توانند ]ساعتى آن را پس اندازند و نه پيش» .
امام صادق عليه السلام : خداوند عز و جل هيچ چيزى مانندمرگ نيافريـده است كه در عين آن كه يقينى است و هيچ شكّى در آن نيست ، چونان شكّى است كه در آن (كمترين) يقينى نباشد .
امام صادق عليه السلام : ياد مرگ، خواهش هاى نفس را مى ميراند و رويشگاه هاى غفلت را ريشه كن مى كند و دل را با وعده هاى خدا نيرو مى بخشد و طبع را نازك مى سازد و پرچم هاى هوس را درهم مى شكند و آتش آزمندى را خاموش مى سازد و دنيا را در نظر كوچك مى كند.
امام صادق عليه السلام ـ در پاسخ به اين پرسش كه آيا مؤمن از جان كندن خود ناراحت مى شود؟ ـ فرمود : نه، به خدا، زمانى كه ملك الموت براى ستاندن جانش مى آيد، او بى تابى مى كند. امّا ملك الموت به او مى گويد : اى دوست خدا! بى تابى مكن؛ زيرا سوگند به آنكه محمّد صلى الله عليه و آله را برانگيخت، من از پدر مهربانى كه به بالينت بيايد، با تو خوشرفتارتر و مهربانترم. چشمت را باز كن و بنگر. رسول خدا صلى الله عليه و آله و اميرمؤمنان و فاطمه و حسن و حسين و امامان از نسل آنها، عليهم السلام ، در برابرش نمايان مى شوند و به او گفته مى شود : اين رسول خدا و... رفيقان و همرهان تو هستند... در اين هنگام، چيزى براى او خوشتر از اين نيست كه جانش ستانده شود و به منادى بپيوندد.
امام صادق عليه السلام : هيچ كس نيست كه دوستدار ما و دشمن دشمنان ما باشد و بميرد، مگر اينكه [در هنگام مرگش ]رسول خدا صلى الله عليه و آله و اميرمؤمنان و حسن و حسين ـ صلوات اللّه عليهم ـ حاضر شوند و اگر دوستدار ما نباشد، آنان را به گونه اى كه ناراحت شود، مشاهده كند. دليل بر اين مطلب، فرموده اميرمؤمنان عليه السلام به حارث همدانى است كه :
اى حارث همدانى! هر كس بميرد مرا
رو در رو مى بيند، مؤمن باشد يا منافق .
امام صادق عليه السلام : شايسته است كه صاحبان عزا برادران دينى ميّت را از مرگ او با خبر سازند، تا در تشييع جنازه اش حاضر شوند و بر او نماز خوانند و بدين ترتيب، هم براى آنان اجرى حاصل شود و هم براى ميّت استغفار به عمل آيد.
امام صادق عليه السلام : شش چيز است كه [ثواب آنها] بعد از وفات مؤمن به او مى رسد : فرزندى كه برايش آمرزش طلبد، مصحفى كه از خود بر جاى گذارد، نهالى كه بكارد، صدقه آبى [مانند نهر و قنات] كه جارى سازد، چاهى كه حفر كند و سنتى (كردار نيكى) كه بعد از او به كار بسته شود.
ـ فرمود : سال ها را مى شمرى، بعد ماه ها را مى شمرى، بعد روزها را مى شمرى، سپس ساعت ها را مى شمرى و آن گاه نَفَس ها را مى شمرى «پس، چون اجلشان فرا رسد نه [مى توانند ]ساعتى آن را پس اندازند و نه پيش» .