امام على عليه السلام : از كوشش در راه خودسازى دست برمدار ؛ زيرا در اين راه چيزى جز جدّيت ، تو را كمك نمى كند.
امام على عليه السلام : كمك كننده ترين عامل در راه خودسازى، قناعت است.
امام على عليه السلام : چگونه مى تواند خودسازى كند كسى كه به اندك قانع نيست؟!
امام على عليه السلام : اگر خواهان خودسازى هستى، بايد صرفه جويى و قناعت و كم خواهى را پيشه كنى.
عنه عليه السلام : إذا صَعُبَت علَيكَ نَفسُكَ فاصعُبْ لَها تَذِلَّ لكَ ، و خادِعْ نفسَكَ عن نفسِكَ تَنْقَدْ لَكَ .
امام على عليه السلام : هرگاه نفْس تو در برابرت سركشى كرد، تو نيز در برابر او سركشى كن، تا رام تو شود و نفْس خود را درباره خودت فريب بده، تا فرمانبردار تو شود.
عنه عليه السلام : فَسادُ الأخلاقِ بمُعاشَرَةِ السُّفَهاءِ، و صلاحُ الأخلاقِ بمُنافَسَـةِ العُقَلاءِ ، و الخَلقُ أشكالٌ فكُلٌّ يَعمَلُ على شاكِلَتِه .
امام على عليه السلام : همنشينى با نابخردان اخلاق را تباه مى سازد و همچشمى با خردمندان اخلاق را مى سازد و خلايق گونه گونند و هر كس بر حسب طينت (ساختار روانى و بدنى) خود عمل مى كند.
امام على عليه السلام : تقواى الهى داروى درد دل هاى شماست··· و پاك كننده آلودگى جان هايتان.
عنه عليه السلام ـ مِن وَصيَّتِهِ لِشُريحِ بنِ هاني ، لَمّا جَعَلَهُ على مُقَدِّمتِهِ إلَى الشّامِ ـ : اعلَمْ أنّكَ إن لَم تَردَعْ (تَرتَدِعْ) نَفسَكَ عن كَثيرٍ مِمّا تُحِبُّ ـ مَخافَةَ مَكروهٍ ـ سَمَت بِكَ الأهواءُ إلى كَثيرٍ مِن الضَّرَرِ ، فكُن لنَفسِكَ مانِعا رادِعا .
، و لنَزوَتِكَ عندَ الحَفيظَةِ واقِما
قامِعا .
.
امام على عليه السلام ـ در وصيت به شريح بن هانى هنگامى كه او را به سردارى سپاهِ عازم شام گماشت ـ نوشت : بدان كه اگر از افتادن در ورطه امور ناخوشايند پروا نداشته باشى و نفْس خود را از بسيارى امور دل خواهش باز ندارى هوس ها تو را به سوى زيان هاى فراوانى خواهد كشاند. پس، در برابر نفْس خود عاملى بازدارنده باش و هنگام خشم، جلوى برآشفتگى خود را بگير و آن را درهم شكن.
امام على عليه السلام : سبب خودسازى، پارسايى است.
امام على عليه السلام : با پشت كردن به نفس [امّاره ]خود به [نفس فاضله و ناطقه انسانىِ ]خويشتن روى كن.