احادیث امیرالمؤمنین علی علیه السلام

امام على عليه السلام : روزگار، دو روز است ؛ روزى با توست و روزى بر تو . اگر با تو بود، سرمست مشو و اگر بر تو بود، بيقرارى مكن .

امام على عليه السلام : روزگار، دو روز است ، روزى به كام تو و روزى به زيان تو. هرگاه به كام تو گشت ، سرمست مشو و چون به زيان تو شد ، شكيبا باش .

امام على عليه السلام ـ در سفارش به فرزند خود حسن عليه السلام ـ فرمود : فرزندم! بدان كه روزگار همواره چهره عوض مى كند و ديگرگون مى شود ؛ پس ، چونان كسى مباش كه [زمانه را] سخت سرزنش مى كند و عذرش نزد مردمان اندك است .

امام على عليه السلام : روزگار، دو حالت دارد : نابود كردن و بخشيدن . آنچه را نابود كند برگشتى ندارد و آنچه را ببخشد پايدار نماند .

امام على عليه السلام : در برابر روزگار ، جز از خِرَد كمك نتوان گرفت .

صفحه اختصاصي حديث و آيات الإمامُ عليٌّ عليه السلام : ثُمّ أقبَلَ رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله عَلَى الدَّهريّةِ فقالَ : و أنتُم فَما الذي دَعاكُم إلى القَولِ بأنّ الأشياءَ لا بَدءَ لَها و هي دائمَةٌ لَم تَزَلْ و لا تَزالُ ؟
فقالوا : لأنّا لا نَحكُمُ إلاّ بما نُشاهِدُ ، و لم نَجِدْ للأشياءِ مُحدِثاً فَحَكَمنا بأنّها لَم تَزَلْ ، و لم نَجِدْ لَها انقِضاءً و فَناءً فَحَكَمنا بأنّها لا تَزالُ
فقال رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : أ فَوَجَدتُم لَها قِدماً أمْ وَجَدتُم لَها بَقاءً أبَدَ الأبَدِ؟ ··· فهذا الذي نُشاهِدُهُ مِنَ الأشياءِ بَعضُها إلى بعضٍ مُفتَقِرٌ ، لأنّهُ لا قِوامَ للبَعضِ إلاّ بما يَتَّصِلُ بهِ ، كما تَرَى البِناءَ مُحتاجاً بعضُ أجزائهِ إلى بعضٍ و إلاّ لَم يَتَّسِقْ و لَم يَسْتَحكِم ، و كَذلِكَ سائرُ ما نَرَى ، فإذا كانَ هذا المُحتاجُ بعضُهُ إلى بعضٍ لِقُوَّتِهِ و تَمامِهِ هو القديمَ فَأخبِرُونِي أن لَو كانَ مُحدَثاً كيفَ كانَ يكونُ ؟ و ما ذا كانت تكونُ صِفَتَهُ ؟ قال : فَصَمَتوا ··· و قالوا : سَنَنظُرُ في أمرِنا .
حديث

امام على عليه السلام : رسول خدا صلى الله عليه و آله سپس رو به دهريان كرد و فرمود : چه چيز شما را به اين ادّعا كشانده است كه مى گوييد اشياء آغازى ندارند و هميشه بوده و هستند؟
گفتند : زيرا ما جز بر اساس ديده هاى خود داورى نمى كنيم و براى اشيا پديد آورنده اى مشاهده نكرده ايم . از اين رو ، حكم مى كنيم كه اشياء از ابتدا بوده اند و چون براى آنها انقضا و نابودى نمى بينيم، حكم مى كنيم كه همواره خواهند بود
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود : آيا ازليّت اشياء را ديده ايد و آيا براى آنها جاودانگى و ابديّتى مشاهده كرده ايد؟ . . . اين اشيايى كه مى بينيم هر يك به ديگرى نيازمند است ؛ زيرا هر يك را وجود و قوامى نباشد جز در پيوند با ديگرى، چنان كه اجزاى تشكيل دهنده ساختمان به هم محتاجند؛ در غير اين صورت ساختمان ، هماهنگ و استوار نمى شد . چنين است ديگر پديده هايى كه مى بينيم . . . اگر اشيايى كه براى استحكام و كمال خود به يكديگر نيازمندند ، قديم و ازلى اند، به من بگوييد اگر حادث بودند چگونه پديد مى آمدند؟ و چه وصف و وضعى داشتند؟
در اين هنگام دهريان خاموش ماندند . . . و گفتند : درباره عقيده خود تجديد نظر خواهيم كرد .

امام على عليه السلام : بدترين برادر تو آن است كه درباره نفس تو با تو سازشكارى كند و عيبهايت را به تو نگويد .

امام على عليه السلام : دشمن را از آن رو دشمن ناميده اند كه به تو ستم مى كند ؛ پس هر كس كه در عيبهاى تو با تو سازشكارى كند [و آنها را به تو نگويد تا برطرفش كنى] دشمن ستمگر توست.

امام على عليه السلام : هر كه با نفس خود سازشكارى كند، او را به ارتكاب گناهان حرام بكشاند.

امام على عليه السلام : به نفسهاى خود رخصت ندهيد كه سهل انگار مى شويد و در راه حق مسامحه نكنيد كه زيان مى بينيد .