احادیث امیرالمؤمنین علی علیه السلام

امام على عليه السلام ـ در جواب نامه كارگزارش كه از حضرت سؤال كرد : من با گروهى از مسلمانان زنديق شده و گروهى از مسيحيان زنديق شده رو به رو شده ام [تكليف چيست؟] ـ نوشت : مسلمانانى را كه مسلمان به دنيا آمده اند و سپس زنديق شده اند، گردن بزن و از آنها توبه مخواه ، ولى كسانى را كه مسلمان به دنيا نيامده اند [بلكه بعدا مسلمان شده و سپس از اسلام برگشته اند] به توبه وادار كن ؛ اگر توبه نكردند گردن بزن . و اما مسيحيان ، اعتقادات خود آنها بدتر از زندقه است .

امام على عليه السلام : از جمله اندرزهاى لقمان به فرزندش اين بود كه : فرزندم! كسى كه در به دست آوردن روزى، يقينش [به خدا] اندك و نيّتش [به روزى رسان] سست است، بايد از اين نكته عبرت آموزد كه خداوند تبارك و تعالى او را در سه مرحله از خلقتش روزى داد، بدون آن كه خودش در آنها تلاش و تدبيرى داشته باشد. پس، خداوند تبارك و تعالى در مرحله چهارم نيز روزى او را خواهد داد . . . [مرحله اول] در رحم مادرش . . . و [مرحله دوم ]از شير مادرش [بود ] . . . و [مرحله سوم ]از درآمد والدينش روزى او را داد . . . تا آن كه بزرگ و فهميده شد و مستقلاً به كسب درآمد پرداخت . در اين هنگام ، بر خود سخت گرفت و به پروردگارش بدگمان شد و از ترس تنگدستى و يقين نداشتن به جايگزين كردن نعمت از سوى خداوند تبارك و تعالى ، حقوق [خدا و مردم] در مال خود را ناديده گرفت و خود و خانواده اش را در سختى و تنگنا قرار داد .

امام على عليه السلام : فرمان [الهى به آنچه مقدّر است] همچون قطره هاى باران، از آسمان به زمين فرود مى آيد ، به هر كس كم و بيش، آنچه سهم اوست مى رسد . پس ، اگر يكى از شما در خانواده يا مال يا جان و توان برادرش، اندك فزونى ديد، اين نبايد مايه فتنه (فساد) او شود .

امام على عليه السلام : اختيار كم و زياد شدن روزى ها جز در دست روزى رسان نيست .

امام على عليه السلام : روزى هاى آنان را تقسيم كرد و آثار و اعمال و تعدادشان را شماره كرد .

امام على عليه السلام : روزى ها را مقدّر فرمود و آن گاه، آنها را زياد و كم و به تنگى و فراخى عادلانه تقسيم كرد ، تا هر كه را بخواهد به وسعت روزى و يا تنگى آن بيازمايد و از اين طريق سپاسگزارى و شكيبايى توانگر و تهيدست را به آزمايش گذارد .

امام على عليه السلام ـ درباره آيه «بدانيد كه دارايى ها و فرزندان شما مايه آزمايش است» ـ فرمود : يعنى، خداوند به وسيله دارايى ها و فرزندان مردم را مى آزمايد، تا معلوم شود چه كسى از روزى خود ناخشنود است و چه كسى به قسمت خويش خشنود .

امام على عليه السلام : هر جاندارى، روزى خود را دارد .

امام على عليه السلام : اين مورچه[ها] را بنگريد كه با آن همه كوچكى و ظرافت اندام، كه تقريباً به چشم نمى آيد . . . روزى اش تضمين شده و به او روزىِ فراخورِ حالش مى رسد ؛ [خداوند] منّان از او غافل نيست و [پروردگار] حسابگر محرومش نساخته است ، اگر چه در دل تخته سنگى صاف و خشك و يا در ميان صخره اى سخت باشد .

امام على عليه السلام : اين كلاغ است و آن يكى عقاب ، اين كبوتر است و آن ديگرى شترمرغ . هر مرغى را به نامى خوانده و روزى او را ضمانت كرده است .