كم ترين سپاسگزارى، اين است كه انسان، نعمت را (مستقيما) از خدا بداند و جز او علّتى براى آن نداند و نيز به آنچه خداوند عطايش كرده، خرسند باشد و با نعمت او مرتكب گناه وى نشود و نعمت خدا را وسيله مخالفت با امر و نهى او قرار ندهد.
خداى تعالى به موسى عليه السلام وحى فرمود كه: اى موسى! مرا چنان كه بايد شكر كن. موسى عرض كرد: پروردگارا! چگونه تو را چنان كه بايد شكر گويم حال آن كه هر شكرى كه تو را مى گويم خود نعمتى است كه تو به من ارزانى داشته اى؟ فرمود: اى موسى! حال كه دانستى توفيق آن شكر را هم من به تو داده ام، شكر مرا ادا كرده اى.
خداوند ـ عزّ و جلّ ـ به مردمى نعمت داد؛ اما آنان شكرش را به جاى نياوردند. در نتيجه، آن نعمت ها به زيان آنان تمام شد و [برعكس،] مردمى را به مصيبت ها گرفتار كرد؛ ولى آنان صبر كردند، در نتيجه، آن مصيبت ها براى آنان به نعمت مبدّل گشت.
هر كس خودش را بهتر از ديگران بداند، او از متكبّران است. حفص بن غياث مى گويد: عرض كردم: اگر گنهكارى را ببيند و به سبب بى گناهى و پاك دامنى خود، خويشتن را از او بهتر بداند چه؟ فرمودند: هرگز هرگز! چه بسا كه او آمرزيده شود اما تو را براى حسابرسى نگه دارند، مگر داستان جادوگران و موسى عليه السلام را نخوانده اى؟
از بزرگ ترين جادو، سخن چينى است؛ زيرا با سخن چينى، ميان دوستان جدايى مى افتد، دوستان يكدل با هم دشمن مى شوند، به واسطه آن خون ها ريخته مى شود، خانه ها ويران مى گردد و پرده ها دريده مى شود. سخن چين، بدترين كسى است كه روى زمين راه مى رود.
درباره خويشان و افراد تحت حمايتت، سخن كسى را كه خداوند، بهشت را بر او حرام كرده و جايگاهش را دوزخ قرار داده نپذير؛ زيرا كه سخن چين، شهادت دروغ مى دهد و در دشمنى افكندن ميان مردم، شريك شيطان است.
